Zoeken naar verbinding, waarom willen sommige conventionele mensen toch zo graag “bewijs, meetbaarheid en titels”? Ondoorlaatbare definities, dwingende territoriumeisen of ingesleten eigendomsverhoudingen, is dat niet achterhaald?
Het verbinden van werelden, van mensen en van ideeën fascineert me al zo lang als ik me kan herinneren. Dat het niet eenvoudig is om werelden te verbinden, heb ik zelf ervaren. Al heel vroeg begreep ik namelijk hoe lastig dat kan zijn. Toen ik heel jong was, wilde ik bijvoorbeeld graag wetenschapper én danseres worden. Dat die twee werelden heel ver van elkaar lagen, kwam niet in me op; voor mij waren ze verbonden. Toen ik later achtereenvolgens op het conservatorium en de universiteit zat, dwaalde ik van de ene omgeving naar de andere. Dans beïnvloedde mijn onderzoek en omgekeerd. Spelenderwijs ontwikkelde ik me in twee werelden die mij allebei inspireerden. Dat mijn studiegenoten daar niet veel van begrepen, liet ik maar zo, vooral omdat ik niet goed kon uitleggen wat die twee met elkaar te maken hadden.
Later kwam ik erachter dat ik niet de enige ben die met zulke vragen worstelt. Zo leerde ik Anke kennen, een middelbare scholiere die een vervolgopleiding moest kiezen. Anke volgde het gymnasium en is zeer getalenteerd. Ze twijfelde dan ook tussen geneeskunde, klassieke talen, wiskunde en zelfs toneelschool. Ze kwam bij mij omdat op de een of andere manier niemand haar begreep, waardoor ze zich heel eenzaam voelde. Al pratende kwamen we er samen achter dat ze eigenlijk geen keuze wilde maken, maar dat ze juist die verschillende talenten wilde combineren. Voor haar was het heel duidelijk dat wiskunde en klassie- ke talen je een beter toneelspeler maken. En dat acteren je een betere dokter maakt. Ze had ook het gevoel dat ze juist kon bijdragen aan de wereld door de combinatie van haar talenten. Jammer genoeg waren er nauwelijks mensen in haar omgeving die begrepen wat ze bedoelde, waardoor ze steeds vaker dacht dat haar iets mankeerde. Jaren later vertelde ze me dat ze zich dankzij onze gesprekken weer heel ging voelen en haar eigen weg had durven gaan. Ze had gekozen voor een studie geneeskunde én voor een studie klassieke talen en volgde in de zomer in- ternationale theatercursussen. Ze bruiste van energie en zelfvertrouwen toen ze me daarover vertelde.
Het waren mensen zoals Anke die mij duidelijk maakten dat het niet vanzelfsprekend is om werelden of talenten met elkaar of met de omgeving te verbinden. Veel te vaak geven mensen maar de helft van hun kracht aan de wereld, de helft van een talent, waardoor ze zich grote delen van hun leven niet gelukkig en niet heel voelen.
Daarom ben ik altijd op zoek gebleven naar manieren waarop verschillende zaken met elkaar verbonden zijn. Door de tijd heen kwam ik erachter dat het onmogelijk is om uit te leggen hoe dingen verbonden zijn zolang we zaken maar op één manier benoemen of beschrijven. Ikzelf kon niet uitleggen waarom dans en wetenschap bij elkaar horen, met elkaar spelen en elkaar verrijken. Dat kan namelijk alleen maar als de domeinen van beide niet hermetisch gesloten zijn, niet begrensd door ondoorlaatbare definities, dwingende territoriumeisen of ingesleten eigendomsverhoudingen. Dat kan alleen als de paradigma’s van de verschillende gebieden even los mogen, als de uitgangspunten van kunst, geloof, wetenschap, politiek en economie even mogen worden verlaten. Wanneer ze door de war mogen raken, elkaar beïnvloeden, komen we tot meer.
Algemener: hoe kun je dat wat in je zit, laten opbloeien en verbinden met wat in anderen zit, met wat je omgeving nodig heeft, met wat de wereld een beetje mooier maakt?